Amsterdam Oncology and Neuroscience Research
In Nederland krijgt één op de twee mensen kanker, één op de vijf mensen krijgt dementie (bij vrouwen is dat zelfs één op de drie) en elke dag krijgt tenminste één iemand in Nederland de diagnose MS. De overlevingskans van patiënten met kanker is weliswaar de afgelopen decennia gestegen, maar kanker is nog steeds doodsoorzaak nummer één en dementie en Multiple Sclerose (MS) zijn vooralsnog helemaal niet te genezen. Deze ziekten hebben mede daardoor een enorme impact op het welzijn en de kwaliteit van leven van heel veel patiënten en hun naasten.
Ondanks hun grote verschillen, hebben ze gek genoeg ook overeenkomsten. Bij kanker en neurologische aandoeningen spelen contacten tussen cellen een heel belangrijke rol. Dat contact tussen cellen is van wezenlijk belang voor hun groei en overleving. Onderzoek naar wat er in de communicatie tussen cellen misgaat en ze ongeremd doet delen bij kanker, of juist vervroegd laat doodgaan bij dementie, is dus essentieel om deze ziekteprocessen beter te doorgronden en uiteindelijk nieuwe medicijnen te ontwikkelen.
Daarom heeft Amsterdam UMC besloten om kankeronderzoek en onderzoek naar neurodegeneratieve hersenziekten als dementie en MS te bundelen binnen het ADORE concept. ADORE staat voor Amsterdam Oncology and Neuroscience Research en is een samenwerking tussen Cancer Center Amsterdam en Amsterdam Neuroscience, samen goed voor meer dan 2.000 onderzoekers. Zij slaan ziekte-overstijgend de handen ineen. Zij gaan het anders doen!
Door samen te werken aan nieuwe, innovatieve onderzoeken, wordt er groots gedacht en worden traditionele grenzen doorbroken om er allemaal beter van te worden. Dit doen zij in een bijzonder, nieuw gebouw waar ruimte is voor ontmoeting tussen toponderzoekers uit binnen- en buitenland en waar de meest geavanceerde apparatuur voor iedereen toegankelijk is. Geen silo’s meer waarbinnen elke onderzoeker zich kan terugtrekken, maar schouder aan schouder samenwerken om sneller doorbraken binnen deze ziektebeelden te bewerkstelligen.
“Het lijkt erop dat mensen met dementie minder vaak kanker krijgen. En andersom, dat mensen met kanker een kleinere kans hebben op dementie. Twee kanten van dezelfde medaille; zouden daar geen sleutels zitten voor de behandeling van beide ziekten? Het is mijn droom dat die kennis bijdraagt om oplossingen voor dementie te vinden.”
Wetenschappelijke creativiteit
“We zijn geneigd om ziekten in hokjes te plaatsen en er binnen ons eigen specialisme over na te denken. Maar er zijn ook heel veel parallellen, want zowel bij oncologische aandoeningen als neurologische ziekten gaat er iets mis met de cellen waaruit ons lichaam is opgebouwd, of met ons afweersysteem. Het bestrijden van beide ziekten vergt veel wetenschappelijke creativiteit. Ik denk dat we veel sneller stappen kunnen maken als we samenwerken in het denken over deze ziekten en ook samen gebruik maken van de allernieuwste wetenschappelijke technieken.”
Onze droom: Oplossing voor kanker, dementie en MS
We staan aan de wieg van het unieke concept ADORE. Samen met artsen en onderzoekers van Amsterdam UMC hebben wij de droom en ambitie om een oplossing te vinden voor kanker en hersenziekten zoals dementie en multiple sclerose (MS). Wij willen beter begrijpen waarom bij de ene persoon cellen juist explosief groeien, met kanker als gevolg en waarom bij een ander persoon cellen juist afsterven zoals bij ziektes als dementie of MS.
Deze droom, die wordt verwezenlijkt op de grootste ‘onco-neuro’- campus ter wereld, waarbij onderzoekers, artsen en patiënten samenkomen, is nu binnen handbereik. De campus bevat meerdere gebouwen waarbij het gloednieuwe ADORE gebouw het ‘hart’ vormt. Vanaf 2025 werken er ruim 2000 onderzoekers SAMEN aan baanbrekend onderzoek. Deze kankeronderzoekers en neurowetenschappers hebben één gezamenlijk doel: een effectieve behandeling, op maat, voor elke patiënt. Zo’n behandeling verbetert de kwaliteit van leven, biedt de grootste kans op genezing met de minste belasting voor de patiënt.
“Wij durven groot te denken. Voor het gebouw, maar nadrukkelijk ook voor het concept, het gedachtegoed, namelijk: toponderzoekers met elkaar in verbinding brengen. Daarvoor hebben wij 100 miljoen euro nodig. We investeerden zelf als universiteit en als ziekenhuis in het gebouw, maar we hebben meer geld nodig om het gebouw te maken tot wat wij willen dat het wordt: een ultieme ontmoetingsplek, met een geweldige infrastructuur. Zodat toponderzoekers de mogelijkheid krijgen met financiële zekerheid meerdere jaren aan de slag kunnen.”
Prof. dr. Geert Kazemier, Oncologisch chirurg en directeur Cancer Center Amsterdam